Sądowy przymus dla dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego, by objął ochroną sokoła wędrownego na Nosalu
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot w kwietniu br. złożyło skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na bezczynność dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego w sprawie rozpatrzenia wniosku organizacji o ustanowienie strefy ochrony ostoi sokoła wędrownego na Nosalu. Gatunkowi temu, objętemu ochroną ścisłą, zgodnie z Czerwoną listą ptaków Polski, grozi wyginięcie. Przez planowaną inwestycję narciarską na stoku Nosala, możemy stracić siedlisko jednej z pięciu par gniazdujących w Tatrach.
Od ponad ośmiu miesięcy, pomimo ponagleń, dyrektor TPN nie odpowiada na nasz wniosek ws. ustanowienia strefy ochrony ostoi sokoła wędrownego na Nosalu. Groźba utraty na Nosalu siedliska sokoła wędrownego, czyli gatunku zagrożonego wyginięciem, wymaga pilnych działań, dlatego w kwietniu br. złożyliśmy skargę na bezczynność dyrektora TPN do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Liczymy, że decyzja sądu przymusi dyrektora TPN do rzetelnego wypełniania swoich obowiązków na rzecz bezcennej przyrody Tatr
– komentuje Radosław Ślusarczyk, prezes Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Przypomnijmy – we wrześniu 2023 r. Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot złożyło wniosek do dyrektora TPN o ustanowienie strefy ochrony ostoi sokoła wędrownego, znajdującego się na południowym zboczu Nosala na terenie TPN. Odpowiedzi wciąż brak. Wcześniej zarówno władze Zakopanego, jak i Tatrzański Park Narodowy, miały okazję zapoznać się z naukową ekspertyzą, dotyczącą negatywnego wpływu inwestycji narciarskiej na Nosalu na rzadkie gatunki ptaków, m. in. sokoła wędrownego. Wszystkie te pisma i dokumenty zlekceważono.
Sokół wędrowny jest objęty ochroną gatunkową ścisłą, a jego status jako gatunku na Czerwonej liście ptaków Polski to VU – gatunek narażony na wyginięcie, ze względu na niską liczebność populacji krajowej.
Siedlisko na Nosalu jest jednym z pięciu stanowisk sokoła wędrownego w Tatrzańskim Parku Narodowym. Dane przedstawione przez sam Tatrzański Park Narodowy wskazują, że jest to gatunek regularnie lęgowy i zimujący (corocznie) na terenie parku. W związku z planowanym przywróceniem użytkowania narciarskiego stoku na Nosalu, zachowanie tego siedliska sokoła jest poważnie zagrożone.
Co więcej, autorzy raportu opracowanego na potrzeby wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji narciarskiej na Nosalu wskazywali, że „sokoły na Nosalu zajmują rewir i gniazdo bardzo wcześnie (koniec lutego i początek marca). Zgodnie z informacjami przekazanymi przez TPN stanowisko na Nosalu należy zaliczyć do wyjątkowych w skali kraju z kilku powodów: fenologia – para zaczyna lęgi wcześniej od reszty populacji krajowej. Sukces lęgowy, począwszy od pierwszego zarejestrowania w 2019 r., w każdym roku wynosił 100% i para wyprowadzała po 3-4 młode, co na warunki górskie jest bardzo dobrym wynikiem. Para zasiedlająca stanowisko na Nosalu jest zatem bardzo ważna do utrzymania wysokiej produktywności naszej populacji zasiedlającej TPN”.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt wskazuje jasno, że gatunek sokoła wędrownego wymaga ochrony czynnej i tworzenia stref ostoi. Zgodnie z art. 60 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody, strefy ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową, może ustanawiać w drodze decyzji administracyjnej regionalny dyrektor ochrony środowiska (w tym przypadku, stosownie do art. 94 ustawy o ochronie przyrody, właściwym jest Dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego).
Nie ma żadnej prawnej ani racjonalnej podstawy, by odmówić utworzenia strefy ochrony ostoi sokoła wędrownego na Nosalu. Ta forma ochrony stosowana jest w innych parkach narodowych w Polsce, np. w Bieszczadzkim Parku Narodowym dla orlika krzykliwego czy w Biebrzańskim Parku Narodowym m.in. dla bielika i bociana czarnego. Na listach samego Tatrzańskiego Parku Narodowego status lęgowości sokoła wędrownego określony jest jako „skrajnie nieliczny”, dlatego dyrektor TPN jest zobligowany do podjęcia wszelkich starań o ochronę populacji tego gatunku, a nie do działań prowadzących do jego wyginięcia
– mówi Radosław Ślusarczyk.
Kontakt:
Radosław Ślusarczyk, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, tel. 660 538 329; e-mail: [email protected]