Naukowcy nie zgadzają się z wnioskami konferencji o Puszczy. Złożyli votum separatum
Przewodniczący Państwowej Rady Ochrony Przyrody oraz przedstawiciele kilku ośrodków naukowych i organizacji społecznych nie zgadzają się z wnioskami sformułowanymi po konferencji „Puszcza Białowieska – mity, fakty i przyszłość”, zorganizowanej przez ministerstwo środowiska w dniach 12-13 marca 2016 r. w Warszawie i Białowieży. Złożyli votum separatum (czyli zdanie odrębne). „Prosimy o uszanowanie naszego prawa do samodzielnej oceny i odmiennej opinii” – napisali w liście do ministra Jana Szyszki.
„Propozycje tych Wniosków zostały w skrótowej formie zaprezentowane na zakończenie Konferencji, bez możliwości odniesienia się do nich. Mimo braku jakichkolwiek dalszych konsultacji zostały opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska i obecnie są przedstawiane w sposób sugerujący, że stanowią zgodną opinię, przyjętą przez wszystkich uczestników Konferencji. W związku z tym czujemy się zobligowani do jednoznacznego zaznaczenia naszego zdania odrębnego” – napisali.
W opinii sygnatariuszy listu „wnioski” zawierają między innymi stwierdzenia, które z jednej strony w ogóle nie były tematem obrad, z drugiej zaś nie mogą być przedmiotem rozstrzygnięć na podstawie pobieżnej wizji terenowej i bez dostępu do odpowiedniej dokumentacji czy wyników szczegółowych analiz. Podkreślili także, że podczas konferencji co najmniej część uczestników prezentowała odmienny pogląd, czego nie zaznaczono.
Sygnatariusze votum separatum nie zgadzają się z wnioskiem ministra środowiska, jakoby konferencja wykazała, że w Puszczy Białowieskiej doszło do „zaniku siedlisk priorytetowych” wskazanych we Wnioskach. Zwracają uwagę, że podczas wizji terenowej uczestnicy mieli okazję obserwować wyniki gradacji kornika, przede wszystkim na siedliskach grądów, i nie widzą podstaw do stwierdzenia, że wizja ta ukazała pogorszenie stanu takich leśnych siedlisk priorytetowych jak np. bory i lasy bagienne, których podczas tej konferencji w ogóle nie wizytowano.
Zauważają, że podczas konferencji nie udowodniono, że zwalczanie kornika proponowanymi przez leśników metodami, będzie bardziej skuteczne, niż pozwolenie na działanie naturalnych czynników regulacyjnych.
Naukowcy nie zgadzają się także z wnioskiem, że Puszcza Białowieska to dzieło rąk ludzkich. Podkreślają, że status Puszczy Białowieskiej wynika z jej naturalnych walorów przyrodniczych. To właśnie w oparciu o kryteria przyrodnicze a nie kulturowe, Puszcza Białowieska została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO, stanowiąc „wyjątkowy przykład reprezentatywny dla trwających procesów ekologicznych i biologicznych istotnych w ewolucji i rozwoju ekosystemów oraz zespołów zwierzęcych i roślinnych”, „obejmujący siedliska naturalne najbardziej reprezentatywne i najważniejsze dla ochrony in situ różnorodności biologicznej, włączając te, w których występują zagrożone gatunki o wyjątkowej uniwersalnej wartości z punktu widzenia nauki lub ochrony przyrody”.
„Jesteśmy przekonani, że to właśnie owe naturalne procesy i siedliska są największym walorem Puszczy Białowieskiej, i to ich ochrona powinna być priorytetem przy ustalaniu metod ochrony tego wyjątkowego kompleksu leśnego” – piszą naukowcy.
„Szkoda, że organizując sporym nakładem sił i środków – w tym publicznych – tę konferencję, nie skorzystano z okazji do przeprowadzenia rzeczywistej, obiektywnej dyskusji naukowej, która wymaga swobodnej wymiany argumentów” – mówi dr Andrzej Kepel, przewodniczący PROP, pytany o wrażenia z tej Konferencji. „Tylko rzeczowa dysputa z udziałem ekspertów ze wszystkich stron mogłaby przybliżyć nas do wypracowania rozwiązań optymalnych zarówno dla przyrody jak i lokalnej społeczności. Tymczasem takie posunięcia o charakterze przede wszystkim propagandowym jedynie niepotrzebnie zaostrzają konflikt wokół przyrodniczego skarbu, którego ochrona powinna nas łączyć, a nie dzielić” – dodaje.
Z treścią listu można zapoznać się na stronie Państwowej Rady Ochrony Przyrodyprop.info.pl
Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Osoba kontaktowa: Radosław Ślusarczyk
tel. 660 538 329; e-mail: [email protected]
ul. Jasna 17, 43-360 Bystra
tel. (+48) 33 817 14 68