Podsumowanie wizyty ekspertów UNESCO w Puszczy Białowieskiej
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
W dniach 5-8 czerwca 2016 r. odbyła się wizja ekspertów Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) na terenie Puszczy Białowieskiej. Wizytacja związana była z decyzją Ministra Środowiska Jana Szyszki o drastycznym zwiększeniu limitu cięć w przyjętym aneksie do Planu Urządzenia Lasu nadleśnictwa Białowieża. Cięcia zagrażają utrzymaniu statusu Puszczy Białowieskiej jako jedynego w Polsce obiektu przyrodniczego wpisanego na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na spotkaniu przedstawiono wspólny głos organizacji pozarządowych i naukowców przeciwko degradacji walorów przyrodniczych Puszczy.
Przedstawiciele IUCN, która jest organem doradczym UNESCO, wizytowali Puszczę Białowieską przez kilka dni. Odwiedzili zarówno rezerwat ścisły jak i drzewostany gospodarcze. Spotkali się z przedstawicielem resortu środowiska (na spotkanie nie przyjechał Minister Szyszko), leśnikami, samorządami, lokalną społecznością, organizacjami społecznymi i naukowcami.
Dyrektor generalny LP Konrad Tomaszewski przekonywał ekspertów IUCN do konieczności cięć, które nazwał „wymianą generacyjną lasów” po spełnieniu przez nie swojej misji środowiskotwórczej. Dyrektor LP stwierdził także, że „jest legendą, że oto leśnicy wycinają Puszczę” oraz „dzisiaj nie ma tej wycinki i być nie może, dopóki nie zmienią się uwarunkowania prawne”.
Twierdzenia Lasów Państwowych zrewidowała wizja terenowa zorganizowana przez organizacje przyrodnicze i naukowców. Stronę społeczną reprezentowała Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Stowarzyszenie dla Natury WILK, WWF Polska, Fundacja Greenmind, Greenpeace, OTOP i Fundacja Dzika Polska. Ekspertom IUCN zaprezentowano m.in. spontaniczne odnowienie drzewostanu świerkowego po ostatniej gradacji kornika w rezerwacie przyrody Wysokie Bagno, stanowiący oczywisty w świetle najnowszych badań naukowych dowód, że Puszcza bez problemu radzi sobie z masowym pojawem kornika drukarza.
Zaprezentowano także cięcia przeprowadzone przez Lasy Państwowe w tzw. II obszarze ochrony częściowej UNESCO, w której wycinka dopuszczona jest jedynie ze względu na bezpieczeństwo ruchu turystycznego. Tymczasem powierzchnia zlokalizowana jest w zwartym kompleksie leśnym i trudno ją wytłumaczyć względami bezpieczeństwa. Cięcia mają więc charakter ewidentnie ekonomiczny.
Warto pamiętać, że Puszcza to jedyny w Polsce obiekt przyrodniczy wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Unesco. W ten sposób doceniono wyjątkową, uniwersalną z punktu widzenia nauki, ochrony i piękna natury, wartość tego naturalnego lasu. Kryteria jakimi kierowano się nadając Puszczy Białowieskiej status światowego dziedzictwa to fakt, że stanowi ona wyjątkowy przykład procesów przyrodniczych (kryterium IX) oraz obejmuje najważniejsze dla ochrony różnorodności biologicznej siedliska, włączając te, w których występują zagrożone gatunki tj. żubr, dzięcioł trójpalczasty i białogrzbiety, sóweczka i włochatka, chrząszcze związane z martwym drewnem (kryterium X).
To właśnie zagrożenie dla spełnienia tych kryteriów w związku z wielkoskalową wycinką Puszczy Białowieskiej będzie przedmiotem rozważań ekspertów IUCN. Efektem misji UNESCO będzie przygotowanie polskiemu rządowi rekomendacji w zakresie spełnienia ustaleń zawartych w akcie ustanawiającym Puszczę Białowieską obiektem Światowego Dziedzictwa. Jeszcze na terenie Puszczy Białowieskiej Luc Bas, dyrektor regionalny IUCN apelował, żeby do czasu przygotowania rekomendacji wstrzymać się z jakąkolwiek wycinką.
Stare Miasto w Krakowie, Kopalna Soli w Wieliczce czy Zamek Krzyżacki w Malborku co roku przyciągają setki tysięcy turystów i rozsławiają Polskę na całą Europę. Puszcza jest jeszcze cenniejsza, ponieważ o ile zabytków kultury o światowym znaczeniu w Polsce jest kilkanaście, to Puszcza Białowieska to jedyny obiekt przyrodniczy stanowiący wspólne dobro ludzkości, docenione przez UNESCO. Utracić taki narodowy i europejski skarb w imię kłamliwej polityki ministra Szyszki? Zrobimy wszystko, by temu zapobiec
mówi Radosław Ślusarczyk, prezes Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Osoba kontaktowa: Radosław Ślusarczyk
tel. 660 538 329; e-mail: [email protected]
ul. Jasna 17, 43-360 Bystra
tel.: (+48) 33 817 14 68
