Apel przedstawicieli kultury w sprawie Puszczy Białowieskiej

Z Apelem w sprawie ochrony Puszczy Białowieskiej do Prezydenta i Prezes Rady Ministrów wystąpiło ponad 230 osób kultury i nauki. Poniżej zamieszczamy pełną treść Apelu oraz jego sygnatariuszy.

Hajnówka 14.05.2017

Pan Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda
Pani Prezes Rady Ministrów Beata Szydło

Na obszarze Puszczy Białowieskiej, obiektu z Listy Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO, coraz częściej dochodzi do wycinki stuletnich drzewostanów. Dotychczas obowiązywało moratorium na puszczańskie starodrzewy, jednak Lasy Państwowe podważyły je w niejasnych okolicznościach prawnych.

Naukowców, przyrodników i ludzi kultury niepokoi fakt niszczenia Najstarszego Lasu, ale też tworzenie doraźnego prawa, które pozornie tylko uzasadnia jego dewastację. Tekst specjalnej decyzji o cięciu jest pilnie strzeżoną tajemnicą, podobnie jak sama wycinka: żeby ustrzec się świadków, zamknięto wstęp na szlaki leśne w nadleśnictwach Białowieża i Hajnówka.

Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO wyróżnił Puszczę ze względu na uniwersalne wartości, które lasy Ziemi już utraciły. Widzieć w niej źródło surowca drzewnego, to jak dostrzegać tylko deski w starym ikonostasie albo Ołtarzu Wita Stwosza.

Lasy Państwowe zasłaniają się chęcią ratowania drzewostanów przed kornikiem i koniecznością ich porządkowania. Przykładają estetykę Zasad Hodowli Lasu do reliktowych ostępów i urządzają je jak zwykły kompleks leśny. Jakby to człowiek mógł wiedzieć lepiej od świerka, gdzie drzewo ma rosnąć. Lepiej wiedzieć od dzięcioła białogrzbietego, gdzie założyć lęg. W rezultacie światowe dziedzictwo jest okradane i niewiele zostaje do dziedziczenia. Zaś Puszczy grozi wykreślenie z zaszczytnej Listy. Kto nie wierzy, niech przejedzie Drogą Narewkowską bądź Trybą Hajnowską i podziwia kolejne wyręby.

Każdy powalony starodrzew jest jak kartka wyrwana z Kroniki Spuścizny Polskiej w Dziedzictwie Ludzkości. To przecież nie jest zbyt gruba księga. Jako jej depozytariusze, a nie właściciele, powinniśmy o nią dbać i zachować dla przyszłych pokoleń.

Znaczna część ludności puszczańskich wsi i miasteczek utrzymuje się z turystyki bądź z obecności naukowców . Według wiarygodnych badań to turystyczne i estetyczne walory Puszczy dadzą jej ekonomiczną przyszłość, nie zaś kolejne kubiki drewna. Głos za wstrzymaniem cięć jest więc głosem za przyszłością miejscowej społeczności. Ale też za rozwojem badań naukowych w regionie, albowiem Puszcza Białowieska w jej dotychczasowym stanie to niewyczerpane źródło tematów i intuicji, czyli materiał badawczy, jakiego nie ma nikt na świecie, jakim nie można palić w piecu. Ostatni naturalny las Europy na nizinie zasługuje raczej na centrum nauki, choćby takie jak warszawski Kopernik, nie zaś na nowy plan cięć.

Dlatego apelujemy do Pani Premier i Pana Prezydenta o interwencję i natychmiastowe wstrzymanie dewastacji najstarszego polskiego lasu. Prosimy o zainicjowanie mediacji, w których strony konfliktu mogłyby wypracować wspólny model ochrony Puszczy Białowieskiej i zakończyć destrukcyjny dla lokalnej społeczności spór. Czasu jest coraz mniej. Stuletnie dęby wciąż padają. Dziś jedynie najważniejsze osoby w Państwie mogą powstrzymać ten oburzający, choć pewnie nieświadomy wandalizm. Jego skutki są dla Polski niezwykle szkodliwe, bo uderzają nie tylko w naukę, ale też w kulturę i kapitał społeczny.

Prosimy Państwa o działanie i pomoc.

Osoby do kontaktu z mediami:

Jerzy Stuhr, [email protected]
Agnieszka Holland
Bożena Walencik, filmowiec przyrodnik, tel. 660 433 708
Michał Książek, mgr inż. leśnictwa, poeta, tel. 531 865 844
Rafał Kowalczyk, fotograf przyrody, prof. IBS PAN, tel. 600 914 516
Aneta Prymaka Oniszk, dziennikarka, pisarka, tel. 502 683 877
Olga Tokarczuk, pisarka, tel. 790 345 013
Maciej Szajkowski, muzyk zespołu Kapela Ze Wsi Warszawa, dziennikarz, tel. 796 581 888
Katarzyna Leszczyńska, tłumaczka, organizatorka turystyki, tel. 784 523 897

Lista Sygnatariuszy

• Krzysztof Czyżewski, animator kultury
• Małgorzata Czyżewska, animatorka kultury
• Olga Tokarczuk, pisarka
• Adam Ferency, aktor
• Martin Pollack, pisarz, Austria
• Herta Müller, pisarka, Niemcy
• Jerzy Stuhr, aktor
• Monika Sznajderman, wydawczyni
• Andrzej Stasiuk, pisarz
• Renate Schmidgall, tłumaczka, Niemcy
• Kinga Dunin, socjolożka
• Stanisław Łubieński, dziennikarz
• Michał Książek, mgr inż. leśnictwa, poeta
• Przemysław Czapliński, krytyk literacki, Uniwersytet Poznański
• Magdalena Łazarkiewicz, reżyserka
• Jacek Dehnel, pisarz
• Natasza Goerke, pisarka
• Elżbieta Lempp, fotografka
• Agnieszka Holland, reżyserka
• Andrzej Strumiłło, malarz, poeta, pisarz
• Jerzy Sosnowski, pisarz
• Mariusz Szczygieł, pisarz
• Dorota Wodecka, dziennikarka
• Krystyna Janda, aktorka
• Maja Ostaszewska, aktorka
• Maciej Stuhr, aktor
• Jan Nowicki, aktor
• Jurij Andruchowycz, pisarz, Ukraina
• Nina Andruchowycz, artystka kolażu, Ukraina
• Tomasz Sikora, muzyk zespołu Karbido
• Manuela Gretkowska, pisarka
• Piotr Pietucha, pisarz, socjolog
• Krystyna Kofta, pisarka
• prof. Mirosław Kofta, psycholog
• Tomasz Piątek, pisarz, dziennikarz
• Kora Jackowska, wokalistka
• Kamil Sipowicz, filozof
• Muniek Staszczyk, muzyk
• Tomek Lipiński, muzyk
• Jan Wołek, pieśniarz, poeta, malarz
• prof. Jerzy Bralczyk, językoznawca
• prof. Wojciech Burszta, antropolog kultury
• prof. Jan Hartman, filozof
• prof. Andrzej Friszke, historyk
• prof. Zbigniew Mikołejko, filozof religii
• prof. Marci Shore, historyczka, Yale University
• Michael Krüger, pisarz, prezydent Bawarskiej Akademii Sztuk Pięknych
• prof. Bohdan Maruszewski, kardiochirurg dziecięcy, współtwórca Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
• Rafał Kowalczyk, fotograf przyrody, prof. IBS PAN
• Dariusz Bugalski, poeta, dziennikarz
• Jarosław Kuźniar, dziennikarz
• Aneta Prymaka – Oniszk, dziennikarka, pisarka
• Katarzyna Droga, pisarka
• Natalia Fiedorczuk-Cieślak, pisarka
• Małgorzata Dmitruk, artystka sztuk wizualnych
• „Todar” Żmicier Wajciuszkiewicz, kompozytor, wykonawca, Białoruś
• Lech Wilczek, przyrodnik, artysta fotografik, pisarz
• Bożena i Jan Walencikowie – filmowcy, przyrodnicy
• Filip Springer, pisarz, reporter
• Beata Hyży-Czołpińska, scenarzystka, reżyserka
• Krystian Matysek, operator filmowy, reżyser
• Jan P. Matuszyński, reżyser
• Paweł Pawlikowski, reżyser
• Maciej Bochniak, reżyser
• Natalia Koryncka-Gruz, reżyserka
• Mariusz Grzegorzek, reżyser
• Jerzy Skolimowski, reżyser
• Xawery Żuławski, reżyser
• Andrzej Jakimowski, reżyser
• Borys Lankosz, reżyser
• Marcin Bortkiewicz, reżyser
• Andrzej Jakimowski, reżyser
• Marek Brodzki, reżyser
• Łukasz Ronduda, reżyser
• Małgorzata Szumowska, reżyserka
• Filip Bajon, reżyser, scenarzysta, prozaik
• Krystyna Zachwatowicz, aktorka
• Karol Maliszewski, pisarz, Uniwersytet Wrocławski
• Justyna Czechowska, tłumaczka
• Maja Jaszewska, dziennikarka
• Magdalenia Barbaruk, kulturoznawca, Uniwersytet Wrocławski
• Wojciech Browarny, historyk literatury, Uniwersytet Wrocławski
• Lisa Palmes, tłumaczka, Niemcy
• Marcin Szuster, tłumacz
• Leszek Dawid, reżyser
• Joanna Kos-Krauze, reżyserka i scenarzystka
• Maria Zmarz-Koczanowicz, reżyserka
• Wiesław Saniewski, reżyser
• Magda Lankosz, dyrektorka administracyjna Gildii
• Janusz Zaorski, reżyser, scenarzysta
• Anna Osmólska-Mętrak, krytyk filmowy
• Anna Kazejak, reżyserka
• Rafael Lewandowski, reżyser
• Anna Jadowska, reżyserka
• Magnus von Horn, reżyser
• Tomasz Wasilewski, reżyser
• Marek Lechki, reżyser
• Katarzyna Klimkiewicz, reżyserka
• Barbara Białowąs, reżyserka
• Jan Hryniak, reżyser
• Mira Żelechower Aleksiun, malarka
• Jan Jaromir Aleksiun, artysta grafik
• Matthias Kneip, pisarz, Niemcy
• Amedeo Baumgartner, malarz i pisarz, Szwajcaria
• Iwona Siekierzyńska, reżyserka
• Jan Kidawa-Błoński, reżyser
• Andrzej Saramonowicz, reżyser
• Ryszard Brylski, reżyser
• Piotr Ibrahim Kalwas, pisarz
• Andrzej Sosnowski, literat
• Anna Górecka, tłumaczka
• Andrzej Kopacki, filolog
• Łukasz Żebrowski, tłumacz
• Małgorzata Łukasiewicz, tłumaczka
• Katarzyna Leszczyńska, tłumaczka, organizatorka turystyki
• Katarzyna Androsiuk, tłumaczka, nauczycielka
• Paweł Piszcztowski, filolog, eseista, tłumacz
• Anna Bolecka, pisarka
• Manfred Mack, tłumacz, Niemcy
• Kasia Adamik, reżyserka
• Melinda Nadj Abonji, pisarka, Szwajcaria
• Jurczok 1001, artysta spoken word, Szwajcaria
• Anna Wasilewska, tłumaczka
• Manana Chyb, wydawczyni
• Paweł Mossakowski, krytyk filmowy
• Zofia Zasacka, socjolożka
• Tomasz Zasacki, adwokat
• Katarzyna Bursze, architekt
• Aleksander Bursze, archeolog
• Piotr Łukasiewicz, konsultant ds. marketingu
• Jadwiga Siemaszko, socjolog
• Zenon Kruczyński, pisarz
• Dorota Kruczyńska, lekarz
• Joachim Paetzold Dipl. Math./Dipl. Ing. Heidelberg
• Christel Storch-Paetzold, psycholog, Niemcy
• Tanja Dückers, pisarka, dziennikarka, Niemcy
• Iwona Lompart, animatorka kultury, dziennikarka, fotografka
• Milan Bartl, księgarz, działacz kulturalny, Niemcy
• Birgit Albrecht, redaktorka, Niemcy
• Ingo Schulze, pisarz, Niemcy
• Paulina Schultz, pisarka, Niemcy
• Marcin Filipowicz, animator kultury
• Kuba Wojtaszczyk, pisarz
• Agata Olejniuk, fotografka, aktywistka
• Marcin Wicha, pisarz, grafik
• Tomasz Kandziora, grafik, projektant
• Maciej Gierszewski, poeta, krytyk literacki
• Adriana Kovacheva, tłumaczka i badaczka literatury polskiej i bułgarskiej
• Anna Mieszała, animatorka kultury, edukatorka
• Monika Browarczyk, tłumaczka i badaczka literatury indyjskiej
• Agata Drwięga, teatrolożka, animatorka kultury
• Joanna Roszak, poetka, pisarka, edukatorka
• Kinga Piotrowiak-Junkiert, tłumaczka i badaczka literatury węgierskiej
• Natalia Kołacz, graficzka, animatorka kultury
• Maciej Junkiert, historyk literatury
• Iza Klementowska, reporterka, pisarka
• Malina Prześluga-Delimata, dramatopisarka, edukatorka
• Marta Tymowska-Wicha, edukatorka, animatorka
• Sylwia Izabela Schab, badaczka literatury duńskiej, skandynawistka, edukatorka
• Krzysztof Majer, tłumacz i badacz literatury amerykańskiej
• Aleksandra Woldańska, graficzka, ilustratorka
• Ilma Rakusa, pisarka i tłumaczka, Szwajcaria
• Adam Grzelec, artysta
• Agata Szudzik, poetka
• Tomasz Kowalski, freelancer
• Michał Gogiel, architekt, muzyk, malarz
• Patryk Szaj, redaktor
• Mateusz Dworek, prezes Fundacji Kultury Akademickiej
• Karol Francuzik, redaktor, krytyk
• Joanna Przygońska, kierownik zespołu ds. literatury Centrum KUltury ZAMEK w Poznaniu
• Rafał Gawin, instruktor, konferansjer, publicysta
• Łukasz Pałczyński, fotograf
• Jakub Sajkowski, poeta, nauczyciel języków
• Joanna Bociąg, animatorka kultury, specjalistka ds. sprzedaży w Wydawnictwie WBPiCAK
• Konrad Góra, poeta
• Robert Rybicki, pisarz
• Piotr Hajduga, programista
• Izabela Hajduga, nauczyciel
• Joanna Mueller, poetka, redaktorka
• Izabella Mazur, architekt wnętrz
• Stephane Aubry, tancerz baletu
• Marcin Czerwiński, nauczyciel akademicki, wydawca, redaktor
• Mariusz Grzebalski, poeta, redaktor
• Patrycja Kopacka, poetka
• Małgorzata Lebda, poetka
• Tomasz Bąk, poeta
• Natali Słoińska, redaktorka
• Marcin Ostrychacz, poeta
• Andrzej Franaszek, literaturoznawca, pisarz, krytyk literacki, wykładowca uniwersytecki
• Anna Romaniuk, historyk literatury
• Radosław Romaniuk, literaturoznawca, pisarz
• Joanna Manowska, fotograf
• Anna Gajewska, grafik
• Eunice Blavascunas, antropolog kultury, wykładowca akademicki, USA
• Maddalena Maffei, pisarka, poetka, Włochy
• Nathalie Lété, artystka wizualna, projektantka, Francja
• Agnieszka Skórzewska-Skowron, dr nauk humanistycznych i teologii, redaktor prowadząca
• Patrycja Jackson, psycholog, fotograf, Wielka Brytania
• Olexandr Feshchenko, filmowiec, Ukraina
• Małgorzata Szadkowska, prezes Fundacji CIWF Polska
• Marek Zagańczyk, pisarz, wydawca
• Sylwia Nieckarz, reportażystka, dziennikarka
• Kayah, wokalistka, autorka tekstów i producentka muzyczna
• Maria Peszek, aktorka, piosenkarka
• Maciej Szajkowski, muzyk, dziennikarz
• Magdalena Sobczak, muzyk
• Sylwia Świątkowska, muzyk
• Ewa Wałecka, muzyk
• Piotr Gliński, muzyk
• Paweł Mazurczak, muzyk
• Miłosz Gawryłkiewicz, muzyk
• Mariusz Dziurawiec, producent muzyczny
• Paweł Gumola, wokalista, muzyk
• Robert Matera, wokalista, muzyk
• Kamil Rogiński, wokalista, muzyk
• Nasta Niakrasava, wokalistka
• Agnieszka Sroczyńska, wokalistka, muzyk
• Tomasz Waldowski, muzyk
• Konrad Rogiński, muzyk
• Łukasz Borowiecki, muzyk
• Michał Stawarz, muzyk
• Igor Znyk, producent i menedżer muzyczny
• Mateusz Dobrowolski, dziennikarz muzyczny
• Jacek Podsiadło, poeta, prozaik, tłumacz, dziennikarz, felietonista
• Michał Rudaś, wokalista
• Jakub Koźba, wokalista
• Kamil Rogiński, muzyk
• Piotr Stefański, muzyk
• Patryk Kraśniewski, muzyk
• Adam Wajrak, dziennikarz, pisarz
• Nuria Selva, prof. IOP PAN