Nieprawidłowe zarządzanie lasami w Polsce pod lupą Parlamentu Europejskiego
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
W dniach 19-21.09 członkowie i członkinie Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego (Komisja PETI) odbywają misję wyjaśniającą (ang. fact finding mission) w Polsce, dotyczącą nieprawidłowości w zarządzaniu lasami publicznymi przez Lasy Państwowe. Wizyta jest odpowiedzią na wspólną skargę (nr 805/2017) złożoną w 2017 r. przez siedem polskich organizacji pozarządowych. Reprezentanci Komisji PETI odbyli wczoraj spotkanie z przedstawicielami organizacji przyrodniczych oraz świata nauki. W czasie spotkania reprezentacji Parlamentu Europejskiego przedstawiono systemowe problemy gospodarki leśnej w Polsce. Dziś delegacja wizytuje m.in. miejsca nielegalnych wycinek w Puszczy Białowieskiej.
Zarzuty organizacji składających skargę dotyczyły m.in. braku dostępu do wymiaru sprawiedliwości w gospodarce leśnej, braku przestrzegania przez leśników wymogów ochrony gatunkowej roślin i zwierząt oraz także procederu prowadzenia wycinek bez podstawy prawnej, tj. bez sporządzonych, ocenionych i zatwierdzonych Planów Urządzenia Lasu.
Na spotkaniu mówiliśmy m.in. o tym, że Puszcza Białowieska mogłaby zostać ochroniona przed wycinką w 2017 roku i nie trzeba byłoby szukać sprawiedliwości przed unijnym Trybunałem, gdyby system zarządzania polskimi lasami uwzględniał głos obywateli oraz prawo do sądu. Niestety plany urządzenia lasów, według których prowadzi się wycinki, są traktowane w Polsce jako wewnętrzne dokumenty koncernu Lasy Państwowe, a nie decyzje administracyjne i przez to nie możemy skarżyć ich do sądów. Nasze wystąpienie spotkało się z dużym zainteresowaniem i otrzymaliśmy deklarację, że Komisja pochyli się z uwagą nad zgłaszanymi problemami – komentuje Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, organizacji składającej skargę.
Oprócz braku możliwości zaskarżenia decyzji zatwierdzających Plany Urządzenia Lasu do sądu, kolejnym zagrożeniem jest generalne wyłączenie gospodarki leśnej prowadzonej na ¼ powierzchni Polski z przestrzegania wymogów ochrony gatunkowej roślin i zwierząt. Tak generalne odstępstwo jest niezgodne z prawem UE. Wady tej nie niweluje przeprowadzona w 2021 r. nowelizacja ustawy o lasach.
Obecne przepisy nie chronią naszych lasów i żyjących w nich organizmów przed zniszczeniem w wyniku działań Lasów Państwowych. W czasie wycinek niszczone są lęgi i siedliska chronionych gatunków. Pracownicy Lasów Państwowych mają zdecydowanie zbyt często problem z rozpoznawaniem gatunków. Znamy przypadki, kiedy znaczyli drzewa do wycinek farbą nanoszoną na ściśle chronione porosty i mszaki. Nadal dopuszczalne są także wycinki w sezonie lęgowym ptaków. Ochrona lasów działa na papierze. W rzeczywistości po prostu nie działa – mówi Krzysztof Cibor z Greenpeace Polska.
Delegatom przedstawiono także wyniki Raportu Lasy poza kontrolą, który ujawnia, że w Polsce dochodzi do nagminnego procederu wycinania lasów bezprawnie. W badanym okresie 14 miesięcy (od stycznia 2020 do marca 2021) Lasy Państwowe wycięły 2 mln m3 drzew, pomimo że nie posiadały sporządzonych, ocenionych i zatwierdzonych Planów Urządzenia Lasów, a tylko zatwierdzony PUL stanowi podstawę prawną do wycinek. Nadleśnictwa na terenie których udokumentowano te nieprawidłowości zarządzają łącznie 10% publicznych lasów w Polsce. Znaczna część wycinek prowadzona była w obszarach Natura 2000 i dotyczyła cennych starodrzewów i drzew o wymiarach pomnikowych.
Dzisiaj (20.09.22) delegacja Komisji PETI zobaczy m.in. miejsca wycinek Puszczy Białowieskiej z 2017 r., które zostały ocenione przez Trybunał Sprawiedliwości UE jako nielegalne i zagrażające przyrodzie Puszczy.
Zwróciliśmy się z prośbą do Komisji o interwencję i doprowadzenie do zmiany przepisów, tak aby dostosować ustawę o lasach do wymogów prawa UE. Mamy nadzieję, że misja doprowadzi do realnej zmiany w zarządzaniu lasami publicznymi w Polsce – mówi Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Kontakt:
Radosław Ślusarczyk, tel. 660 538 329, e-mail: [email protected]
