Ważna decyzja dla lepszej ochrony Puszczy Białowieskiej i polskich lasów!

Komisja Petycji (PETI) Parlamentu Europejskiego przyjęła Raport z misji Komisji PETI w Puszczy Białowieskiej. Misja odbyła się we wrześniu 2022 r. i dotyczyła wycinek w Puszczy Białowieskiej z 2017 r. oraz braku zagwarantowania polskiemu społeczeństwu prawa do sądu w zakresie skarżenia wadliwych i bezprawnych planów urządzenia lasu. Misja była efektem m.in. petycji zainicjowanej przez Pracownię na rzecz Wszystkich Istot. Na zajęcie się sprawą czekaliśmy aż 5 lat również z uwagi na ograniczenia związane z COVID. Konsekwencja i upór strony społecznej mają jednak sens!

Raport z misji zawiera konkretne rekomendacje, które teraz powinny zostać uwzględnione przez polski rząd. Zalecenia Komisji PETI to m.in.:

• Zarządzanie Puszczą Białowieską powinno być prowadzone w oparciu o wiedzę naukową i wymogi ochrony przyrody w celu spełnienia wymogów dyrektywy ptasiej i siedliskowej oraz zapewnienia zgodności z postanowieniami planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Puszcza Białowieska. W związku z tym jakakolwiek ingerencja w siedliska (np. drzewostany powyżej 100 lat) i gatunki chronione na podstawie tego planu, związana z realizacją planów urządzenia lasu na lata 2021–2032 oraz innych planów zagospodarowania Puszczy Białowieskiej, jest niezgodna z prawem UE.
• Gospodarka lasami publicznymi powinna być prowadzona na podstawie planów urządzenia lasu podlegających ocenie oddziaływania na środowisko. Wewnętrzne dokumenty administracyjne dotyczące lasów powinny podlegać kontroli i być publicznie dostępne. Pozyskiwanie drewna bez takich planów jest niedopuszczalne w świetle naruszenia prawa UE.
• Gospodarka lasami publicznymi w Polsce wymaga dostosowania prawa krajowego do dyrektyw europejskich w zakresie zapewnienia ścisłej ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz ochrony siedlisk. Należy zagwarantować publiczny dostęp do wymiaru sprawiedliwości w zakresie zaskarżania przed sądami krajowymi decyzji zatwierdzających plany urządzenia lasu. Należy zapewnić dostęp do informacji, publiczne uczestnictwo w procesie decyzyjnym i dostęp do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.

Bardzo nas cieszy przyjęcie raportu z misji, ponieważ jest to kolejny sygnał (po wyroku TSUE z 2 marca br.), że sposób zarządzania lasami publicznymi wymaga głębokiej reformy. Jako Polska powinniśmy lepiej zadbać o przyrodę lasów i włączyć obywateli we współdecydowanie o naszych lasach. Raport jest także jasnym sygnałem, że nie ma zgody na jakiekolwiek działania Lasów Państwowych osłabiające ochronę Puszczy Białowieskiej – komentuje Sylwia Szczutkowska z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.

Przypomnijmy, że w 2022 r. Lasy Państwowe przygotowały:

• projekt korekty stref ochronnych UNESCO, co ma im umożliwić prowadzenie gospodarki leśnej na dodatkowych 5 tys. hektarów strefy III (obejmującej m.in. drzewostany ponadstuletnie), dotychczas wyłączonej z gospodarki leśnej. Taka zmiana jest niezgodna z celem ochrony Puszczy Białowieskiej jako obiektu światowego dziedzictwa UNESCO;
• projekty planów urządzenia lasu dla puszczańskich nadleśnictw na kolejną dekadę, które zakładają wycinki m.in. drzewostanów ponadstuletnich i siedlisk cennych gatunków takich jak np. sóweczka i włochatka. Projekty PULI są obecnie opiniowane w RDOŚ w Białymstoku, choć już wiemy, że kolejny raz nie spełniono obowiązku właściwej oceny oddziaływania projektów PUL na obszar Natura 2000. Przyjęcie takich PULI byłoby niezgodne z wyrokiem TSUE z 2018 r. ws. Puszczy Białowieskiej.

Jak widać Lasy Państwowe nie są dobrym zarządcą Puszczy Białowieskiej, dlatego nadal będziemy im patrzeć na ręce i reagować.

Kontakt:
Sylwia Szczutkowska, tel. 512 281 664, e-mail: [email protected]