Rekordowo wysokie przychody i zarobki, skandalicznie niskie nakłady na ochronę przyrody – raport finansowy Lasów Państwowych za 2022 r.
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Lasy Państwowe opublikowały raport finansowy za 2022 r. Przychód wyniósł rekordowe 13,5 miliardów ze sprzedaży drewna, o 15% wzrosła średnia pensja (10,4 tys.), ale na ochronę przyrody przeznaczono jedynie 0,4% przychodu. Tymczasem prowadzenie gospodarki leśnej przez Lasy Państwowe, to według Ustawy o lasach jedynie jedna z trzech podstawowych funkcji tzw. wielofunkcyjnego modelu, na który składają się działania ochronne lasów i udostępnianie lasów społeczeństwu. „To rażąca dysproporcja w zarządzaniu pieniędzmi, pochodzącymi ze wspólnego dobra, jakim są polskie lasy” – komentuje Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.
Zgodnie z artykułem 7. ustawy o lasach gospodarce leśnej wskazano pięć celów, z których cztery pierwsze dotyczą ochrony lasów, m.in. zachowania ich korzystnego wpływu na klimat, ochrony lasów szczególnie cennych przyrodniczo, ochrony terenów szczególnie cennych społecznie, ochrony wód powierzchniowych i głębinowych, a dopiero w ostatnim punkcie mowa jest o produkcji na zasadzie racjonalnej gospodarki. Przy masowych wycinkach polskich lasów i palenia nimi w elektrowniach, przeznaczenie tylko 0,4% z przychodu na ochronę przyrody pokazuje, że mamy do czynienia z dominacją tylko jednej funkcji gospodarczej i niemal całkowitym pominięciem pozostałych
– komentuje Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Lasy Państwowe na ochronę przyrody przeznaczają jedynie 0,4% przychodów. Reszta idzie na pensje i zysk polityczny, czyli także na cele zupełnie nie związane z lasami. Trzeba podkreślić, że bogacenie się Lasów Państwowych odbywa się kosztem wspólnego dobra wszystkich Polek i Polaków, jakim są lasy.
W 2022 Lasy Państwowe miały rekordowy przychód 15,2 mld, czyli 50% więcej niż w 2021. Blisko 90% z tego (13,5 mld) zarobiły na sprzedaży drewna z publicznych lasów, którego pozyskały ponad 42 mln m3. To skutek rekordowych cen jakie tartaki musiały płacić Lasom Państwowym. Co się stało z tymi pieniędzmi?
2022 był rokiem rekordowego zysku – 986 mln netto. To o 285 mln więcej niż w 2021. Gdzie się podziała reszta? Przecież przychody wzrosły o ponad 5 mld, czyli 17 razy więcej. Niestety pieniądze te nie zostaną przeznaczone na ochronę przyrody. Wydano na nią raptem 63 mln czyli 0,4% całkowitego przychodu Lasów Państwowych.
Drugi rok z rzędu i pomimo inflacji wynagrodzenia w Lasów Państwowych wzrosły o 15%. Przeciętne wynagrodzenie w 2022 wyniosło 10,4 tys. czyli 165% średniej w gospodarce.
W sumie na wynagrodzenia wydano 3,2 mld, czyli 500 mln więcej niż rok wcześniej. Ale wciąż brakuje kilku miliardów.
Diabeł tkwi w Funduszu Leśnym, którego celem jest wyrównywanie niedoborów finansowych w nadleśnictwach pod kreską. Fundusz zasila odpis od przychodów ze sprzedaży drewna Lasy Państwowe ustalany decyzją ministra środowiska, zwykle w wysokości pozwalającej pokryć niedobory.
29.12.2022 ministra klimatu i środowiska, Anna Moskwa, podwyższyła odpis na Fundusz Leśny do 22%. W 2021 wynosił 12%. Dlatego Fundusz zasiliło rekordowe 2,98 mld, nie wykazane jako zysk. Środki Funduszu Lasy Państwowe wydają dowolnie: na bilboardy, konkursy dla swoich, fundowanie dróg swoim. Na koniec 2022 w Funduszu były 3 mld.
A co z zyskiem? Nie poszedł do wspólnej kasy. Lasy Państwowe się „samofinansują” – co zarobią na eksploatacji wspólnych lasów zostaje do ich dyspozycji. Zysk i środki Funduszu zwiększyły majątek Lasów Państwowych, który wzrósł w 2022 o rekordowe 35%, czyli do 17,6 mld.
Rażące dysproporcje w zarządzaniu pieniędzmi, pochodzącymi z masowych wycinek lasów, które są wspólnym dobrem społecznym, pokazują, że Lasy Państwowe nie realizują wielofunkcyjnego modelu zarządzania lasami. Wszystko na co stać Lasy Państwowe w roku rekordowych przychodów ze sprzedaży drewna, to przeznaczenie jedynie 0,4% z nich na ochronę przyrody. Bezwzględna eksploatacja budzi coraz większy sprzeciw Polek i Polaków. Lasy publiczne to nasze wspólne dobro a nie folwark wąskiej grupy społecznej. Lasy Państwowe wymagają pilnej i gruntownej reformy. Domagamy się większej kontroli nad finansami tej instytucji i przekazywania przez nią zdecydowanie większych środków na dofinansowanie systemu ochrony przyrody
– komentuje Augustyn Mikos z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, autor raportu „Lasy na sprzedaż – jak Lasy Państwowe uwłaszyczyły się na polskich lasach”.
Kontakt:
Augustyn Mikos, tel: 534-043-340, [email protected]