Schizofrenia Lasów Państwowych

Jerzy Fijas, zastępca Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, poparł stanowisko The European State Forest Association (EUSTAFOR, Europejskiego Stowarzyszenia Lasów Państwowych) kwestionujące strategię wyłączania lasów z użytkowania i obejmowania ich ścisłą ochroną. Jest to nie tylko wbrew polityce polskiego rządu, czyli zwierzchnika leśników, ale także sprzeczne z ostatnimi działaniami samych Lasów Państwowych – choćby głośnej akcji powołania 100 rezerwatów na stulecie Lasów Państwowych. „Brak ochrony kluczowych ekosystemów może prowadzić do nieodwracalnych szkód w środowisku” – odpowiadają z kolei leśnikom europejskie organizacje przyrodnicze.

18 marca br. opublikowane zostało stanowisko zatytułowane „Ochrona lasów, miejsc pracy i lokalnej gospodarki: EUSTAFOR apeluje o zrównoważone i rozsądne podejście do ochrony gruntów”. To w nim europejscy leśnicy wzywają szeroko pojętych decydentów o ponowne przemyślenie strategii wyłączania lasów z użytkowania i obejmowania ich ścisłą ochroną. W treści pisma znaleźć można odniesienia m. in. do unijnej Strategii na rzecz bioróżnorodności 2030, która zakłada ochronę starolasów i trwałego zabezpieczenia 10% najcenniejszych przyrodniczo obszarów lądowych. 

Perspektywa EUSTAFOR jest jednoznaczna – las to surowiec, więc liczą się tylko zyski. Pomijana jest zupełnie kwestia najnowszych badań naukowych. A jak wynika z Czerwonej księgi gatunków zagrożonych publikowanej przez IUNC (International Union for Conservation of Nature = Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody), wyginięciem zagrożonych jest obecnie ponad 42,1 tys. gatunków, w tym aż 41 proc. płazów, 27 proc. ssaków i 13 proc. ptaków. Dlatego w odpowiedzi na stanowisko EUSTAFOR 21 europejskich organizacji przyrodniczych wystosowało 14 maja br. list do rady wykonawczej EUSTAFOR, w którym czytamy: „Ścisła ochrona jest kluczowym środkiem ochrony lasów pierwotnych, starolasów i łączności cennych lasów. Lasy te odgrywają kluczową rolę w łagodzeniu zmian klimatu i utrzymywaniu złożonych ekosystemów, których nie można odtworzyć”.

Jak tłumaczą przyrodnicy tylko 1,35 mln ha zalesionego obszaru UE zmapowano jako lasy pierwotne lub starolasy. Tymczasem aż 4,4 mln ha starolasów, które mają kluczowe znaczenie dla magazynowania dwutlenku węgla i ochrony różnorodności biologicznej, zagrożonych jest wycinką. 

Brak ochrony tych kluczowych ekosystemów może prowadzić do nieodwracalnych szkód w środowisku, co ostatecznie podważa długoterminowe korzyści ekonomiczne płynące z gospodarki leśnej w zakresie produkcji drewna. Dlatego zabezpieczanie najcenniejszych ekosystemów leśnych powinno być priorytetem, aby zapewnić ich długoterminowe przetrwanie i dalsze świadczenie usług ekologicznych 

– komentuje Augustyn Mikos ze Stowarzyszenia Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, jednego sygnatariuszy listu organizacji przyrodniczych.

Z kolei EUSTAFOR twierdzi, że obejmowanie ochroną kolejnych lasów doprowadzi do utraty miejsc pracy „z powodu braku konkurencyjności”. Analizy Forest Europe dowodzą jednak, że spadek zatrudnienia w sektorze leśnictwa od początku XXI w. nie ma nic wspólnego z wyłączaniem z gospodarki leśnej najcenniejszych przyrodniczo lasów, lecz z mechanizacją sektora. Co ciekawe to właśnie strategia ochrony lasów może stworzyć nowe wakaty w zakresie monitorowania i planowania zarówno na obszarach objętych ochroną, jak i w lasach publicznych. Korzyści płynące z usług ekosystemowych przewyższają bowiem wartość samego drewna.

Zapowiedzi koalicji rządzącej w Polsce w sprawie wyłączenia 20% najcenniejszych lasów wydają się sugerować, że decydenci nad Wisłą rozumieją wartość ochrony lasów. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapewnia o realizowaniu założonego celu, prowadząc rozmowy nad wyłączeniami najcenniejszych ekosystemów leśnych z gospodarki surowcowej. Same Lasy Państwowe z okazji swoich setnych urodzin wyszły z projektem powołania stu rezerwatów.

Tymczasem zastępca Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, Jerzy Fijas, zasiądający także w radzie wykonawczej EUSTAFOR, popiera stanowisko nawołujące do wstrzymania wyłączeń i obejmowania ochroną starolasów. 

To schizofreniczne działanie wysoko postawionego przedstawiciela Lasów Państwowych, który na arenie międzynarodowej wprost torpeduje przyjętą politykę rządu Donalda Tuska i Ministerstwa Klimatu i Środowiska, powołujących nowe rezerwaty, obejmujących ochroną starolasy czy wyłączających z produkcji najcenniejsze fragmenty lasów w Polsce. Co więcej, jest to także krytyka pracodawcy – Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Wszak leśnicy zaproponowali utworzenie stu rezerwatów na setną rocznicę powołania Lasów Państwowych. Prawdziwie zrównoważone podejście do lasów w dzisiejszych czasach oznacza zwiększenie ilości lasów pod ochroną i poprawę zarządzania nimi. Od lasów zależy bowiem bezpieczeństwo przyszłości naszej i następnych pokoleń 

– komentuje Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.

Kontakt:
Augustyn Mikos, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, tel. 534 043 340, e-mail: [email protected]
Radosław Ślusarczyk, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, tel. 660 538 329; [email protected]